Heeft een ander je iets aangedaan? Dan ben je slachtoffer. Als je iets overkomt zit er vaak een oordeel achter. Het is zo makkelijk om te zeggen: had beter opgelet. Maar we maken allemaal weleens een fout. Iedereen gaat weleens de mist in. We voelen schaamte. We geven onszelf de schuld omdat we ook een andere keuze konden maken of anders konden handelen en dat deden we niet. Daardoor komen we in een slachtofferrol door het oordeel van een ander. Maar of we in die slachtofferrol blijven, dat ligt helemaal aan onszelf. We hebben altijd een keuze hoe we omgaan met wat we meemaken. Durf jij voor jezelf te kiezen en je los te maken van het verleden? Je eigen angsten te overwinnen en de confrontatie aan te gaan? Of hou je liever vast aan de pijn omdat je het te moeilijk vindt, het je nog te veel oplevert of een valse illusie van veiligheid geeft? Ik vertel je waarom praten goed is, maar niets oplost en wat je dan wel helpt om uit je slachtofferrol te komen.
Wanneer ben je slachtoffer?
Het woord zegt het al ‘slacht-offer’. Of er nu sprake is van fysiek misbruik, mentaal of emotioneel. Dat iemand je opgelicht heeft waardoor je geld kwijt bent. Iemand je vertrouwen geschonden heeft door je geheim of privé foto te delen. Een misplaatste opmerking, aanraking of jarenlang misbruik door iemand die je moest beschermen. Misschien een partner met losse handjes of je reputatie door het slijk omdat een ander jaloers was. Oorlogen met honderden dan wel duizenden slachtoffers, en waarom, omdat een paar mensen uit zijn op macht, geld of vanwege geloof. Er zijn zoveel verschillende vormen waarin je slachtoffer kan worden van de daden van een ander. Eén ding hebben ze allemaal gemeen en dat is dat ze pijn doen.
Het kan je een gevoel geven van een stomp in je maag, een strop om je keel of een stortvloed van emoties. De boosheid die je niet kwijt kunt is vergif voor jezelf. Hoe vervelend ook, de gevolgen moeten we zelf dragen. We willen dit het liefst bij de dader leggen. Want die is verantwoordelijk voor wat ons overkomen is. Echter, de dader is enkel verantwoordelijk voor zijn of haar eigen daden. En jammer genoeg zien we maar al te vaak dat ze die verantwoordelijkheid niet nemen. Maar dit is hun last om te dragen. Het karma dat ze met zich meedragen nestelt zich in hun ziel.
Wees niet langer slachtoffer: zo stap je uit de slachtofferrol.
Maar wij zitten wel mooi met de consequenties opgescheept. Hoe kom je er weer vanaf is de grote vraag. Maar er is geen eenzijdig antwoord want het is voor iedereen verschillend. We hebben allemaal ons eigen pad te lopen en onze eigen manier hoe we de confrontatie met onze geesten aangaan. Wanneer we eraan toe zijn onze emoties echt te doorvoelen en los te laten. Dit begint bij de keuze om niet langer een slachtoffer te zijn en de verantwoordelijkheid te dragen voor hoe wij ons voelen.
Als we dit namelijk bij de dader leggen dan is hij of zij degene die iets moet doen voordat jij je beter kunt voelen. Spoiler, dit gaat niet gebeuren. Dat zou betekenen dat jij je altijd ellendig zult voelen. Dit wil je niet, dus moet jij iets ondernemen om verandering te brengen.
De eerste stappen uit je slachtofferrol
Stap 1: Maak het zichtbaar
De eerste stap hierin is eigenlijk altijd om erover te gaan praten. Niet zozeer omdat praten nou een oplossing is voor alles zoals vaak gedacht wordt. Want praten is maar een heel klein stukje van het helingswerk. Het gaat er meer om dat we ‘het’ niet langer verstoppen. Door zichtbaar te maken wat ons overkomen is, nemen we verantwoordelijkheid voor hoe we ons hierdoor voelen. Vaak ervaren we namelijk het gevoel van schaamte. Dat we er zelf aan bijgedragen hebben of het uitgelokt. Misschien dat we het hadden kunnen voorkomen of zelfs onszelf beter hadden moeten beschermen.
Er zit heel veel oordeel op en veel angst voor wat anderen zullen zeggen of denken. Daarom verbergen we vaak wat er gebeurd is. We stoppen daarmee een deel van onszelf weg en zetten een masker op. Dit is hetgeen dat juist zoveel schade brengt aan onszelf. Het kost veel energie en zet onszelf in een donker hoekje. Om hier vervolgens uit te komen wordt steeds lastiger en we raken meer en meer verstrikt in ons eigen web van geheimen. Pas wanneer we gaan delen komen we uit dat hoekje en laten we onszelf zien met alle littekens, angsten en schaamte. Hier begint pas het eerste stuk van het helen van onze wonden. We laten het oordeel, dat we zelf hebben, los. Dan maakt het niet uit meer wat anderen oordelen, dat zegt namelijk enkel iets over hun.
Stap 2: Confrontatie met de dader
Wanneer de maskers af zijn, kunnen we gaan voelen. We stoppen niet langer weg wat ons overkomen is. De schaamte mag er zijn, schuldgevoel, de boosheid en daaronder het verdriet. Een belangrijke stap om niet langer slachtoffer te zijn is letterlijk uit de rol van slachtoffer te stappen. Oftewel neem het heft in handen om de dader verantwoordelijk te houden voor zijn daden.
Dit kan bijvoorbeeld door aangifte te doen. Bij de politie wanneer er sprake is van wettelijke overtreding. Maar het kan ook zijn bij je baas wanneer een collega grensoverschrijdend is geweest bijvoorbeeld. Zelf de confrontatie aangaan en de dader aanspreken is ook een hele krachtige. Hiervoor ga je echt voorbij aan je eigen angst en kom je op voor jezelf.
Vaak denken we dat de dader verantwoordelijk houden, op welke manier dan ook, gaat om hoe dit uitpakt voor de dader. Dit is een groot misverstand. Het gaat in geen enkel opzicht over de gevolgen die dit voor de dader heeft. Het gaat puur en alleen om onszelf, de uitwerking die het op ons heeft.
Vechten, vluchten of freeze: het overlevingsmechanisme
Wanneer we namelijk ‘prooi van een dader’ worden krijgen we te maken met ons overlevingsmechanisme. Ons lichaam maakt adrenaline aan om te kunnen vechten of vluchten. Wanneer die adrenaline niet gebruikt wordt, slaat het zich op in je lichaam en wordt het weer geactiveerd door triggers. Vaak lukt vechten of vluchten in de situatie zelf niet, al is het maar door het gevoel dat het niet kan. Hierdoor komen we uiteindelijk in een ‘freeze’. Dit zien we bijvoorbeeld heel vaak bij vrouwen wanneer er fysiek misbruik plaatsvindt. Van de buitenkant zeg je makkelijk ‘je kon toch weglopen, nee zeggen o.i.d’. Echter, in die situatie zelf zit er een diepe angst voor de consequentie die dat meebrengt.
Wanneer deze overlevingsstrategieën door het lichaam ingezet worden is er geen weg terug. De enige manier om er vanaf te komen is door het mechanisme af te maken. Dit betekent wanneer we te maken hebben met een freeze dat we weer in beweging komen. Zodat we uitkomen bij de adrenaline die ons lichaam aan heeft gemaakt om te kunnen vechten of vluchten. Zodra we die adrenaline voelen, moeten we die opmaken. Dan komen we pas bij opluchting.
Kortom we moeten vechten of vluchten. Achteraf is vluchten tot je in veiligheid bent geen optie dus de enige manier hoe we de adrenaline, die voor veel ongemak zorgt, kwijt raken is door ‘vechten’. Voor mij is symbolisch het vechten de confrontatie met de dader aangaan.
Wil je, je geen slachtoffer meer voelen: begin bij jezelf
Kortom wil je niet langer slachtoffer zijn, dan begint het bij jou, dat jij iets mag veranderen. De manier hoe je het ervaren hebt en de manier hoe je ernaar kijkt. Laat je oordelen los, op jezelf en ook op de dader. Want zolang jij de dader in het hokje van ‘dader’ zet, zet je jezelf automatisch in het hokje van slachtoffer. Je hoeft enkel de dader verantwoordelijk te houden voor zijn of haar daden.
‘Vecht’ symbolisch de adrenaline en angsten uit je lichaam door de confrontatie aan te gaan. Daarmee bevrijdt je jezelf van de spanning die anders in je lichaam opgeslagen blijft. Ga voorbij de schaamte die de situatie met zich meebrengt. Ja, ongetwijfeld had het anders uitgepakt als jij anders had gehandeld. Maar het is gebeurd en dat draai je niet terug, jezelf op je kop geven helpt je niet verder. Wees maar lief en zorgzaam. Want we hebben allemaal weleens een moment van zwakte, het maakt ons menselijk.
Wat anderen daarover zeggen is aan hun. Het laat zien dat ze nog een hoop zelf werk te doen hebben. Want het is zo makkelijk te oordelen tot je zelf in die schoenen loopt en begrijpt dat het niet zo eenvoudig is als dat het lijkt. Het zijn ook de spiegels van de oordelen die jij op jezelf hebt. Gelukkig zijn er ook een hoop mensen die wel begrip hebben en je zullen steunen. Dat zijn de mensen die je om je heen wilt. Zodra je die begint te verzamelen weet je dat je op de goede weg bent om te doen wat goed is voor jou.
Laat zielswerk met paarden je helpen om uit de slachtofferrol te komen.
Vind je het nog lastig om deze stappen te zetten of doe je zo je best maar loop je toch nog vast. Weet dat hulp vragen je niet zwak maakt, het maakt je krachtig. Je mag hulp ontvangen. Gun jezelf die zachtheid. Wees maar lief voor jezelf, hulp vragen is de eerste stap in het muurtje, wat jou beschermt, een beetje te laten zakken. Want je hoeft het niet alleen te doen, samen gaat het sneller en is het ook veel fijner.
De paarden en ik helpen je er ook met liefde bij. Of je nu in contact wilt komen met de pijn om die los te kunnen laten. De kracht zoekt om de confrontatie op enige manier aan te gaan. Of simpelweg de eerste stap, om het te delen, wilt zetten, zielswerk met paarden. Wij zijn er om je hierbij te helpen. Op jouw tempo, in onze veilige omgeving, op jouw voorwaarden. In mijn aanbod vind je meerdere manieren om met mij te kunnen werken.
Elke nieuwste blog direct in je mailbox ontvangen? Meld je hier aan om op de hoogte te blijven!