Ken je dat gevoel van moe zijn. Niet omdat je fysiek moe bent maar omdat er iets in je is dat altijd zwaar voelt. Een last op je schouders. Emoties zijn moeilijk om te voelen of te tonen of je wordt juist overspoeld erdoor. Je hebt ook nooit geleerd om te gaan met emotie. Zoekend in je jeugd ga je bijna twijfelen aan jezelf ‘zo erg was het toch niet’. Je ouders waren er maar toch ook weer niet. Je kreeg wat je nodig had maar niet wat je verlangde. Je kunt er de vinger niet op leggen wat het nu precies is. Stel je, je gewoon aan? Nu ben je volwassen en heb je misschien zelf kinderen of je wilt dat graag. Je denkt bij jezelf ik ga mijn kinderen meer geven. Liefdevol en betrokken. Zodat zij zich wel gezien en waardevol voelen. In dit blog neem ik je mee in de wereld van het kind met emotioneel afwezige ouder(s).
Eenzaamheid van een kind
Ja er waren dingen in mijn jeugd die niet helemaal tof waren maar er waren ook veel goede dingen. Ik heb vrede gesloten met mijn verleden. Ik begrijp nu ook beter waarom alles zo zwaar voelde, zwaarder dan ik kon verklaren aan de hand van wat er gebeurde. Ik was vaak hard voor mijzelf ‘doe toch niet zo dramatisch, bij anderen is het veel erger, je wordt toch niet mishandeld of misbruikt’. In mijn werk in de jeugdzorg hoorde ik de meest schrijnende verhalen, dingen die je niemand toewenst. En daarbij vergeleken had ik een prachtig leventje gehad. Toch was ik als kind boos. En zoals iemand laatst mooi omschreef; een boos kind is een kind dat niet kan huilen. Dat klopte wel.
Ook toen ik ouder werd bleef het ongenoegen. Het enorme gebrek aan eigenwaarde waardoor ik in nare situaties terecht kwam. Grensoverschrijdend, relaties die ongezond waren, altijd zoeken naar bevestiging, gezien worden. Niet in staat om voor mijzelf te zorgen, zelfliefde daar kreeg ik al helemaal de rillingen van. Ik kon niet ontvangen, alleen maar geven. Ik was niet in staat om te voelen omdat ik dan het gevoel had dat ik verdronk in alles wat ik voelde. Verbinden kon ik ook niet, de eenzaamheid at me beetje bij beetje op. Er was altijd dat gevoel van ‘wat doe ik hier, wat heeft dit leven voor nut; misschien kan ik er beter uitstappen dat zou makkelijker zijn’.
Emotioneel afwezige ouder
De impact van een emotioneel afwezige ouder is groot. Maar omdat ze vaak fysiek wel aanwezig zijn en voorzien in basisbehoeften kan het zo dubbel voelen. Als kind wil je gezien worden, de liefde van je ouders voelen. Je hebt ze nodig dat ze er zijn om je te beschermen en te leren om te gaan met het leven. Als je opgroeit in een leven waar je alles hebt wat je nodig hebt wat loop je dan te klagen?
Maar juist het gebrek aan emotionele binding heeft grote gevolgen ook op latere leeftijd. De honger naar erkenning, gehoord en gezien worden. Wat vervolgens gezocht wordt op de verkeerde plekken waardoor er juist bevestiging komt van het gevoel van niet waardevol zijn en niet gezien te worden. Niet in staat zijn om je te verbinden met jezelf, met je verlangens en met anderen. Waardoor je keuzes maakt die niet goed zijn voor je. Relaties niet werken. Je overleeft.
Loyaliteit van een kind
En dan heb je ook nog de loyaliteit en verstrikking met het lot van de ouder. Want een ouder is niet zomaar emotioneel afwezig, dat heeft een reden. Het kan een diep patroon zijn van generaties met emotioneel afwezige ouders. Ergens begint het altijd met een tragedie bijvoorbeeld trauma of verlies. Iets wat een impact gemaakt heeft zo groot dat de ouder zo in beslag genomen is en daardoor leeft in het verleden in plaats van in het heden. Ze willen en proberen op hun manier het juiste te doen maar diep vanbinnen kunnen ze niet anders dan wegkijken van hun kind.
Het kind zal uit liefde voor de ouder de ouder willen redden. Zo raken ze verstrikt met het lot van ouders en alle emoties die daarbij horen. Zo was er eens iemand die kwam omdat ze worstelde met angst dat haar moeder dood zou gaan. Iets waar totaal geen aanleiding voor was, moeder was kerngezond. Wat bleek, moeder was zelf jong haar moeder verloren en had dit nooit verwerkt. Dochter voelde de pijn en het verdriet van haar moeder alsof het haar eigen pijn en verdriet was.
Verbinding als sleutel
Hoe doorbreek je dit patroon. Want als je zelf kinderen krijgt en je worstelt nog met het gemis van de emotionele binding met je ouder(s) dan is de kans groot dat je volledig onbewust dit patroon doorzet. Kinderen zijn daarin ook de perfecte spiegels. Zo wilde mijn moeder mij als kind geven wat zij zelf gemist had. Onvoorwaardelijke liefde, knuffels en troost. Wat gebeurde er; ik wees mijn moeder af. Ik kon haar liefde niet ontvangen. En zo werd zij wederom geconfronteerd met afwijzing. In plaats van die liefdevolle verbinding ontstond er een kloof, dezelfde kloof die er was tussen mijn moeder en haar moeder.
Pas wanneer we verbinden met onze ouders zonder verwachtingen over hoe dit zou moeten zijn kunnen we verbinden met onszelf. Alle emoties, oordelen, verlangens en gemis laten we los. We nemen ouders zoals ze zijn. Dan zijn we vrij. Vinden we vrede met ons verleden en kunnen we ons richten naar de toekomst. Dan zetten we ons hart weer open en kunnen we onszelf voorzien in alles wat ons hart begeert. En daarmee stopt het ook bij ons en blijven volgende generaties vrij.
Zelfliefde begint bij jezelf
Hoewel we vaak hopen dat het vanzelf anders wordt. Verwachten dat met de juiste partner, najagen van dromen of afstand nemen van de pijn alles beter wordt. De realiteit laat echter zien dat het niet zo werkt. We moeten er doorheen, hoe moeilijk ook. We moeten zelf de verantwoordelijkheid nemen voor hoe we ons voelen, ook met betrekking tot wat ‘anderen ons aangedaan hebben’. Anders blijven we altijd slachtoffer van het leven. Want het leven blijft spiegelen en ons uitnodigen tot het aangaan van wat we wegstoppen.
De onbewuste en diepgaande patronen van een emotioneel afwezige ouder(s) zijn niet makkelijk om alleen aan te gaan. Het grotere geheel zien voorbij aan je eigen pijn. Het vraagt om in die kwetsbaarheid te gaan, er is veiligheid voor nodig, verbinding. Niet je erover praten maar voelen wat je als kind gemist hebt en hoe je volwassen zelf daar zorg voor mag dragen. Hoe je weer kunt verbinden met jezelf en anderen. Om dit te oefenen heb je anderen nodig. Tijdens een verbindingsdag is dit precies het speelveld waarmee we aan de slag gaan. Samen. Wil jij niet langer het gevoel hebben iets te moeten doen om liefde te verdienen. Jezelf bevrijden van de wonden van een emotioneel afwezig ouder. En dat echte verbinding niet onbereikbaar of onveilig voelt? Geef je dan op voor een verbindingsdag en herstel de verbinding met je ouder(s) en daarmee met jezelf.
Elke nieuwste blog direct in je mailbox ontvangen? Meld je hier aan om op de hoogte te blijven!
